bida ka

BIDA KA!: Gabay sa mga tupa

Mga bida, isa ako sa mga naka­rinig sa Pastoral Letter na inilabas ng Catholic Bishops Conference of the Philippines (CBCP) nang ako’y magsimba noong Linggo.

Gaya ng maraming Katolikong nagsimba noong Linggo, napukaw ang ­aking atensiyon sa nilalaman ng ­nasabing sulat na nakatuon sa nangyayaring extrajudicial killing (EJK) sa kasalukuyan.

Ito ay ilan sa bahagi ng binasa ng kura paroko ng aming simbahan:

Minamahal na Bayan ng Diyos, Labis kaming nababahala, kaming inyong mga Obispo, sa maraming namamatay at pinapatay sa pagsugpo sa ipinagbabawal na gamot o droga.

Totoong malaking problema ang droga. Dapat itong sugpuin at pagtagumpayan. Pero ang lunas ay wala sa pagpatay ng mga pinaghihinalaang gumagamit o nagtutulak ng droga.

Hindi lang kami nababahala sa mga pinatay. Nakakabahala­ ang kalagayan ng mga pamilya ng mga nasawi. Mas lalong ­pinahirapan ang buhay nila.

Nakakabahala rin ang takot na naghahari sa maraming lugar ng mahihirap. Marami ang nasasawi na hindi naman droga ang dahilan. Hindi na napananagot ang mga pumapaslang.

Mas lalong nakakabahala ang pagiging manhid ng marami sa ganitong katiwalian.

Itinuturing na lang na ito ay normal, at ang masama pa ay iniisip ng marami na nararapat lang daw itong gawin.

Nakikiisa kami sa layuning pagbabago na hinahangad ng marami nating mga kababayan.

 

Ngunit ang pagbabago ay dapat gabayan ng katotohanan at katarungan.

***

Ang hakbang na ito ng Simbahang Katolika ay bahagi ng katungkulan nitong alalayan ang mga tupa, lalo na sa mga ganitong panahong kailangan natin ng tamang paggabay.

Sa pagtalakay ng sulat ukol sa giyera kontra droga at sa EJKs, hinihikayat nito ang lahat na suriin ang kanilang karakter at kaugalian at timbangin ang mga nangyayari sa ating bayan.

Habang binabasa ng aming kura paroko ang sulat, batid ko na malalim na nakikinig ang mga nasa loob ng simbahan, ­senyales na ramdam naming lahat ang kahalagahan at bigat ng nilalaman nito.

Sa pagwawakas ng kanyang homily, naikuwento pa ng aming kura paroko ang nangyaring pagpatay sa isang drug surrenderee sa tapat ng kanyang bahay na nasasakupan ng aming parokya.

***

Habang patuloy ang ating matinding drug war, alalahanin natin ang sabi ng CBCP Pastoral Letter, “Kapag sinang-­ayunan o pinabayaan natin ang patuloy na pagpapapatay sa mga itinuturing nalulong sa droga at mga nagtutulak nito, kasama na t­ayong mananagot sa pagpatay sa kanila.”

BIDA KA!: Bunutin ang masasamang damo

Mga bida, panibagong drama na naman ang natunghayan ng sambayanang Pilipino noong Huwebes sa pagbubukas ng pagdinig ukol sa “tokhang for ransom” kung saan ang biktima ay isang negosyanteng South Korean.

Kalunus-lunos ang sinapit ni Jee Ick Joo sa mga kamay ng ­dumukot sa kanya noong Oktubre ng nakaraang taon.

Matapos patayin sa sakal sa loob mismo ng Camp Crame, ang headquarters ng Philippine National­ ­Police, dinala sa isang punerarya sa Caloocan ang kanyang mga labi at pina-cremate. Ang kanyang mga abo ay itinapon sa isang inidoro.

Ang masakit pa nito, humingi pa ang mga suspect ng limang milyong piso sa asawa ng negosyante para sa kanyang kalayaan.

Nang lumapit sa media si Choi Kyung-jin upang humingi ng tulong sa pagkawala ng asawa, ilang pangalan ang lumutang — sina SPO3 Ricky Sta. Isabel, SPO4 Roy Villegas at Supt. Rafael Dumlao.

***

Noong Huwebes, nagharap sina Sta. Isabel at Dumlao sa imbestigasyon ng committee on public order and dangerous drugs na pinamumunuan ni Sen. Panfilo Lacson.

Tulad nang inaasahan, nagpalitan lang ng akusasyon at nagturuan lang itong sina Sta. Isabel at Dumlao.

Ayon kay Sta. Isabel, si Dumlao ang mastermind at siyang pumatay sa negosyanteng South Korean. Katwiran pa niya, nasa ibang lugar siya nang mangyari ang pagdukot kay Joo at pineke lang ang plaka ng kanyang sasakyan na sinasabing ­ginamit sa operasyon.

Pagtatanggol naman ni Dumlao, si Sta. Isabel ang may gawa ng lahat at idinawit lang siya sa krimen.

 

Si SPO4 Villegas naman, itinuro si Sta. Isabel na siyang pumatay sa Koreano sa pamamagitan ng pagsakal.

***

Sa harap ng palitan ng akusasyon, isa lang ang napatunaya­n sa kasong ito. Mayroong mga pulis na nagsasamantala sa ­giyera ng pamahalaan kontra ilegal na droga para sa pansariling pakinabang.

Kahit ano pa ang gawing turuan at pagtanggi nina Sta. Isabel­ at Dumlao, hindi maitatanggi na ang nangyaring pagpatay sa Koreano ay isang pagsasamantala ng ilang tiwaling ­pulis sa kampanya laban sa droga.

Sa ulat, may 11 iba pang kahalintulad na kaso ang nangyari sa iba’t ibang bahagi ng bansa, lalo na sa Angeles City at ­Bulacan, kung saan ang mga biktima ay pawang mga dayuhan.

Lalo pang nabigyang diin ang pag-abuso ng mga pulis sa ipinakitang video ni Sen. Ping kung saan makikita ang ilang nakasibilyan na nagtatanim ng shabu sa isang tanggapan bago ito pinasok ng mga pulis.

***

Nang mabigyan tayo ng pagkakataong makapagtanong, pinayuhan natin si PNP Chief Ronald Dela Rosa na kasabay ng pinaigting na laban kontra droga, dapat ding bigyang ­pansin ang paglilinis sa hanay ng kapulisan.

Maliban sa ito’y nakababahala, ang mga ulat ng pag-abuso ng kapulisan ay nakakahina sa pundasyong itinayo ng pamahalaan laban sa ilegal na droga.

Hindi rin sapat ang pagsibak sa posisyon. Dapat tiyakin ng PNP na maaalis sa serbisyo at masasampahan ng kaukulang kasong kriminal ang mga mapatutunayang sabit sa nasabing krimen.

Sa ganitong paraan, magdadalawang-isip ang mga masasamang damo sa PNP na gumawa ng ilegal habang maka­tutulong ito para muling magtiwala ang taumba­yan sa ating kapulisan.

***

Kaya naman isa tayo sa mga natuwa nang ihayag ni PNP Chief Dela Rosa na pansaman­talang ititigil ng orga­ni­sasyon ang giyera kontra droga at tututok muna sa paglilinis sa kanilang hanay.

Naniniwala tayo na sa pamamagitan nito, mawawala na ang mga masasamang elemento sa PNP na nagsasamantala sa giyera kontra droga at muling babalik ang tiwala ng taumbayan sa ating mga alagad ng batas.

BIDA KA!: Libreng tuition sa SUCs nasa plenaryo na

Mga bida, noong Martes, nagbigay tayo ng sponsorship speech para sa Senate Bill No. 1304 o ‘Free Higher Education for All Act’.

Kapag ito’y naisabatas, mabi­bigyan ng libreng tuition ang mga estudyante sa lahat ng SUCs sa ­buong bansa.

Nakapaloob sa Senate Bill No. 1304 ang Senate Bill No. 177 na aking iniakda at iba pang mga ka­tulad na panukala na may magkakatulad na layunin para sa ating mga estudyante sa SUCs.

Upang mabigyang diin ang kahalagahan ng panukalang ito, bumuo tayo ng senaryo gamit ang karakter nina Liza, Kathy, Norman at Trisha.

Pagkatapos mag-graduate sa Grade 12, binalak nilang ­pumasok at mag-aral sa isang SUC upang mabigyan ng magandang kinabukasan ang kani-kanilang pamilya.

Pangarap ni Liza na magtrabaho bilang manager sa isang 5-star hotel sa Singapore kapag nakatapos ng pag-aaral.

Plano naman ni Kathy na kumuha ng kursong ­engineering, na sa kanyang tingin ay isang magandang trabaho upang makatulong sa gastusin at maiangat sa kahirapan ang pamilya.

Determinado naman si Norman na makatapos ng kursong may kinalaman sa media upang mapagtapos sa pag-aaral ang bunsong kapatid.

Todo naman ang pag-aaral ni Trisha para matupad ang ­pangarap na maging guro sa isang public school.

Sa ganitong paraan, naniniwala si Trisha na makatutulong para mahubog ang kanilang karakter na magagamit upang maging kapaki-pakinabang na mamamayan ng bansa.

 

Subalit ang masaklap na katotohanan dito, isa lang sa kanila ang makatatapos ng kolehiyo sa SUC habang ang iba’y magda-dropout, batay na rin sa ulat na nakalap ng ating ­komite habang dinidinig ang panukala.

Sa ganitong sitwasyon, maaaring isa lang sa apat ang magkakaroon ng tsansang gumanda ang buhay habang nakasabit naman sa balag ng alanganin ang kinabukasan ng tatlong iba pa.

Pangunahing dahilan ng kanilang pagtigil sa pag-aaral ay problemang pinansiyal at kahirapan.

***

Ito ang dahilan kaya ipinupursige natin na maisabatas ang Senate Bill No. 1304.

Sa tulong ng panukalang ito, mas mabibigyan ang mas maraming Pilipino na makatuntong sa kolehiyo at makuha ang inaasam na diploma.

Masuwerte naman at marami sa ating mga kapwa senador ang pabor sa pagsasabatas nito upang mabigyan ng libreng ­tuition ang 1,645,566 estudyante na kasalukuyang naka-enroll sa iba’t ibang SUCs.

***

Naniniwala ako na malaki ang maitutulong nito upang mabig­yan ng katuparan ang pangarap nina Liza, Kathy, Norman at ­Trisha, pati na ang milyun-milyong iba pang estudyante sa SUCs.

Sa tulong ng makukuha nilang diploma, mabibigyan sila ng pagkakataong makahanap ng magandang trabahong may malaking kita, na makatutulong para maiahon sa hirap ang kanilang mga mahal sa buhay.

Kaya naman walang tigil ang pagsusulong natin ng mga kailangang reporma sa edukasyon na makatutulong sa pag-asenso ng mga Pilipino.

BIDA KA!: Drug-free ang GK communities

Mga bida, pito sa sampung ­Pilipino ang tutol sa muling pagbalik ng Martial Law para labanan ang kriminalidad sa bansa

Ito ang napag-alaman gina­wang survey ng Pulse Asia mula Dec. 4 hanggang 11 sa harap ng paulit-ulit na pagbanggit ni Pangulong Duterte ukol sa Martial Law sa mga nakalipas na speech.

Sa nasabing survey, 74 por­siyento ng 1,200 lumahok sa ­survey ang tutol sa Martial Law, 14 por­siyento ang pabor habang 14 porsiyento naman ang nagsabing maaari silang pumayag o tumutol.

Ngayong nagsalita na ang mga Pilipino, panahon na ­siguro upang itigil ng Pangulo ang anumang pahapyaw tungkol sa Martial Law dahil hindi ito ang tugon sa mga problemang kinakaharap ng bansa.

Kamakailan, nagsalita ang Pangulo sa isang panayam na hindi siya magdedeklara ng Martial Law ngunit ilang araw ang nakalipas, nagpahapyaw ang Pangulo na dapat tanggalin ang congressional approval sa Saligang Batas sa deklarasyon ng Batas Militar.

Noong Sabado lang, nagpahiwatig din ang Pangulo na walang makapipigil sa kanyang magdeklara ng Martial Law upang labanan ang iligal na droga sa bansa.

***

Sa survey na ito, ipinarinig ng mga Pilipino ang pagbasura sa isang uri ng liderato na masyadong nakakiling sa karahasan o pabor sa martial rule.

Bakit pa tayo babalik at gagamit ng lumang solusyon na alam nating pumalpak, nakasama at lalo pang nakapagpa­lugmok sa bayan sa kahirapan.

Dapat nang wakasan ang paulit-ulit na pagbanggit sa ­Martial Law tuwing may problema na parang ito lang ang susi para maresolba ang isyu.

 

Ipinakikita lang ng survey na naghahanap ang taumbayan ng mga bagong solusyon mula sa pamahalaan para resolbahin ang problema sa droga at terorismo.

***

Isa sa mga pagbabagong dapat tingnan ng pamahalaan at gawing modelo sa laban kontra droga ay ang mga komunidad ng Gawad Kalinga (GK) sa buong bansa.

Kamakailan, nakasama ko ang mga taong nasa likod ng Gawad Kalinga at tumindig ang mga balahibo ko nang ­malaman ko na siyamnapung porsiyento o 1,800 ng halos 2,000 ­komunidad ng GK sa buong Pilipinas ay drug free.

Ayon sa aking mga nakausap, mahalaga ang pagkakaroon ng pananagutan ng komunidad sa kanilang mga nasasak­lawan. Palaging nagpupulong, nag-uusap at kumikilos ang mga lider kasama ang kani-kanilang mga kapitbahay.

Para sa kanila, napakahalaga ng komunidad kaya hindi sila tumigitil upang ito’y maprotektahan laban sa pagpasok ng ­iligal na droga.

Kung kaya itong ipatupad ng GK sa kanilang mga komunidad sa kabila ng limitadong pondo at kakayahan, siguro ay kaya ito ng pamahalaan sa tulong ng napakalaking budget at maraming mga tauhan.

Walang karahasan. Walang dugong dumadanak. Walang shortcut. Mga bida, ganito ang solusyon na hinahanap ng ­taumbayan mula sa pamahalaan.

BIDA KA!: Positibo tayo ngayong 2017 By Bam Aquino

Mga bida, bago ang lahat, nais ko kayong batiin ng isang Manigong Bagong Taon. Sana’y maging maligaya, malusog at masagana tayong lahat sa susunod na labindalawang buwan.

Kung ang iba’y may New Year’s Resolution tuwing nagpapalit ng taon, tayo nama’y may listahan ng mga nais nating gawin para sa ikabubuti ng buhay ng taumbayan ngayong 2017.

Sa gitna ng mga negatibong pangyayari sa bansa at pagkalat ng paninira at mga pekeng balita sa social media, nangako ako na mas magiging positibo ang pananaw ngayong taon.

Imbis na bigyang pansin at pagbuhusan ng pagod at oras ang mga masasamang balita, mas mabuti na ituon na lang ang atensiyon sa paglilingkod sa bayan.

Ngayong 2017, magiging abala ang Senado sa pagtalakay sa mahahalagang panukala, tulad ng pagbabago sa Saligang Batas at death penalty.

Nais ng kasalukuyang administrasyon na magpasok ng amyenda sa 1987 Constitution upang mabago ang sistema ng pamahalaan mula democratic patungong pederalismo.

Tututukan din ng Senado ang pagbusisi sa panukalang ibalik ang death penalty sa bansa.

Lubhang napakabigat nito kaya mahalagang paglaanan ito ng sapat na oras upang mahimay ang mga positibo at negatibong aspeto ng dalawang nabanggit na panukala.

Bilang chairman ng Senate Committee on Education, sisikapin nating makumpleto ang mga reporma sa edukasyon na ating inilatag noong nakaraang taon.

Pag-aaralan din natin ang iba pang mahalagang panukalang may kinalaman sa agham at teknolohiya bilang chairman ng Committee on Science and Technology.

 

***

Una sa listahan ng mga prayoridad natin ay ang panukalang libreng tuition fee sa state colleges at universities (SUCs).

Ngayong taon, nakalaan na sa pambansang pondo ang P8.3 billion para sa libreng tuition fees sa SUCs.

Ngunit layunin ng mga panukalang pinag-aaralan ng ating kumite ay maisabatas na ito upang regular nang makasama sa pambansang budget taun-taon.

Tinitingnan din ng kumite kung paano matutulungan ang ating mga estudyante sa SUCs pagdating sa iba pang gastusin sa pag-aaral, tulad ng miscellaneous fees at iba pang pabigat na bayarin.

Isa pang panukala na ating tututukan ay ang Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act, na makakatulong tugunan ang kagutuman sa mga estudyante sa pampublikong paaralan at bigyan ng dagdag na kabuhayan ang mga magsasaka’t mangingisda.

Kapag naisabatas, magsasagawa ng epektibong feeding program para sa mga estudyante sa tinatawag na basic education at ang produktong gagamitin dito ay kukunin mula sa lokal na magsasaka at mangingisda upang mabigyan sila ng dagdag na kita.

Maliban dito, nakatakda nang pag-usapan sa plenaryo ang Senate Bill No. 1277 o ang “Free Internet Access in Public Places Act” na layong lagyan ng libreng koneksiyon sa internet ang iba’t ibang pampublikong lugar.

Kabilang dito ang lahat ng national at local government offices, public schools, public transport terminals, public hospitals at public libraries.

Bilang chairman ng Committee on Science and Technology, pina­ngunahan po natin ang pagdinig ng mga nasabing panukala at pagbalangkas sa bersiyon nito na isinumite kamakailan sa plenaryo.

Isusulong din natin ang Abot Alam Bill, na magpapatibay sa alternative learning system upang mabigyan ng pagkakataon ang out-of-school youth (OSY) sa bansa na makapag-aral.

Kahit hindi na natin hawak ang committee on trade, commerce and entrepreneurship, tuloy pa rin ang ating pagtulong sa sektor ng micro, small and medium enterprises sa pamamagitan ng pagsusulong ng Startup Bill.

Mga bida, ito’y ilan lang sa ating mga gaga­wing pagkilos bilang bahagi ng ating layuning pa­lakasin ang edukasyon at pagnenegosyo sa bansa.

BIDA KA!: Libreng internet sa pampublikong lugar

Mga bida, bukod sa Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act at Trabaho Centers in Schools Act, tumayo rin tayo bilang sponsor ng Senate Bill No. 1277 o ang “Free Internet Access in Public Places Act” bago natapos ang sesyon ng Senado kamakailan.

Ang Senate Bill No. 1277 pinagsama-samang bersiyon ng iba’t ibang panukala, kabilang na ang ating Senate Bill No. 1050, na layong lagyan ng koneksiyon ng internet ang lahat ng pampublikong paaralan upang makatulong sa pag-aaral ng mga estudyante.

Layunin po ng panukalang ito na lagyan ng libreng koneksiyon sa internet ang lahat ng national at local government ­offices, public schools, public transport terminals, public ­hospitals at public libraries.

Bilang chairman ng Committee on Science and Techno­logy, pinangunahan po natin ang pagdinig ng mga nasabing panukala at pagbalangkas sa bersiyon nito na isinumite kamakailan sa plenaryo.

***

Sa mga paunang pagdinig, nabatid na nasa 52.6 percent lang ng mga Pilipino ang may access sa internet service. Napakalayo nito kumpara sa Singapore, na may 81.3 percent at sa Malaysia na may 68 percent.

Hindi katanggap-tanggap ang ganitong sitwasyon dahil napakahalaga ng internet sa buhay ng mga Pilipino.

Maraming umaasa sa internet sa pag-aaral, sa trabaho at sa pakikipag-usap sa mga mahal sa buhay, maging dito man sa Pilipinas o sa ibang bansa.

Mahalaga ang internet sa mga anak para makausap ang kanilang mga ama na nasa ibang bansa para humingi ng payo.

Importante ang internet sa mga call center agent dahil ito ang nag-uugnay sa kanila at kanilang mga kausap sa ibang bansa.

 

Para sa freelancers, ito’y kailangan para makausap ng maayos ang kliyente at mapadala ang hinihinging trabaho.

Para sa negosyanteng Pinoy, ito’y nagagamit sa pagbe­benta ng gamit o paghahanap ng mga bagong supplier.

Para sa maraming walang trabaho, malaking tulong ang ­internet upang sila’y makakita ng trabaho online.

Para sa mga guro at para sa mag-aaral, ang internet ang pinanggagalingan ng research, ng learning materials, at mga bagong modules.

Kaya mahalagang maisabatas ang libreng internet sa mga pampublikong lugar upang mabigyan ang mas maraming ­Pilipino ng access sa internet. Sa ilalim ng panukalang ito, aatasan ang Department of Information and Communications Techno­logy (DICT) na pangasiwaan at palawigin ang plano para sa nasabing programa.

Bibigyan din ng panu­kala ng kapangyarihan ang DICT para mapabilis ang proseso para sa aplikasyon ng permits at certificates para sa pagtatayo ng kailangang imprastruktura at kagami­tan, sa tulong ng iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan at local government units.

Sa paglalagay ng mabilis at de-kalidad na inter­net sa mga pampublikong lugar, mabubuksan ang mas maraming posibilidad para sa pagpapaganda ng ating buhay at pagpapalakas ng relasyon ng pamilya at ­komunidad.

Sa suportang nakuha ng panukala mula sa mga kapwa ko senador, tiwala akong maisasabatas ang panukalang ito sa lalong madaling panahon.

BIDA KA!: Feeding program at Trabaho Centers

Mga bida, bago matapos ang sesyon ng Senado, nag-sponsor tayo ng tatlong panukalang batas sa plenaryo bilang chairman ng Committee on Education at Committee on Science and Technology.

Ang dalawang panukalang batas mula sa Committee on Education ay ang Senate Bill No. 1279 o ang Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act at ang Senate Bill No. 1278 o Trabaho Centers in Schools Act.

Mula naman sa Committee on Science and Technology katuwang ang Committee on Education ay ang Senate Bill No. 1277 o ang Free Internet Access in Public Places.

Natutuwa naman tayo na marami sa ating mga kapwa senador ang tumayo at nagpahayag ng suporta para sa pagsasabatas ng mga panukalang ito.

Tinawag ko nga ang pangyayaring ito bilang “Christmas miracle” sa isa sa aking manifestation sa plenaryo.

Magkakaiba man ng pananaw ang mga senador sa ilang isyu ngunit handa kaming isantabi ang lahat upang magkaisa at isulong ang anumang panukalang batas para sa kapaka­ nan ng taumbayan.

***

Ang unang panukala na aking inisponsoran ay ang Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act na layong tugunan ang kagutuman sa mga estudyante sa pampublikong paaralan at bigyan ng dagdag na kabuhayan ang mga magsasaka’t ma­ngingisda.

Sa panukala, magsasagawa ng epektibong feeding program para sa mga estudyante sa tinatawag na basic education na magagawa sa tulong ng lokal na gulayan, magsasaka, ma­ngingisda at ng komunidad.

Kapag naisabatas, aatasan ang Department of Education (DepEd) na tiyaking mabibigyan ng tamang pagkain ang mga estudyante mula Kindergarten hanggang Grade 6.

 

Sa panukala, kukunin ang iilang produktong gagamitin sa feeding program mula sa mga lokal na magsasaka at mangi­ngisda upang mabigyan sila ng dagdag na kita.

Isinusulong din ng panukalang ito ang “Gulayan sa Paaralan” program upang maitaguyod ang gardening sa paaralan at sa mga bahay, na tutulong para matugunan ang pangangaila­ngan ng feeding program.

Dahil ito’y bahagi ng kanyang adbokasiya, tumayo namang co-sponsor ng panukala si Sen. Grace Poe.

***

Nakalusot din sa committee level ang panukalang magtatatag ng job placement centers sa high schools at state colleges and universities (SUCs) at nakatakda na itong talaka­yin sa plenaryo.

Kapag naisabatas, makatutulong ang panukala upang ma­bigyan ng akmang trabaho ang parehong high school at college graduates.

Ang job placement offices sa public schools at SUCs at magsisilbing tulay sa paglikha ng trabaho at tutugon sa talamak na jobs mismatch sa bansa.

Batay sa bagong data mula sa Philippine Statistics Office, ang unemployment rate ng bansa ay nasa 4.7 percent habang may dalawang milyong Pilipino ang walang trabaho. Ang bilang naman ng underemployed na Pinoy ay nasa 7.51 million.

Sa mga numerong ito, kailangan na ng mga hakbang para makalikha ng bagong trabaho at masolusyunan ang jobs mismatch sa bansa.

Itinatakda ng panukala ang pagtatayo ng Trabaho Center sa bawat public high school at SUC na magbibigay ng sumusunod na serbisyo: 1) Industry Matching, 2) Career Coaching, at 3) Employment Facilitation.

Kailangang may database ang Trabaho Center ng employers, contacts at trabaho sa mga komunidad.

Gagamitin ito sa pagbibigay ng payo sa mga estudyante kung ano ang papasuking larangan sa pag-aaral at kung ano ang trabaho na puwede nilang pasukin kapag naka-graduate.

Masosolusyunan naman ng Trabaho Centers ang skills mismatch sa pamamagitan ng pagbibigay ng opinyon sa ginagamit na modules sa pagtuturo at pakikipag-ugnayan sa ­TESDA upang mahasa ang galing ng mga graduates para matiyak ang ­trabaho pagka-graduate.

Sa susunod na taon, itutuloy ang pagtalakay sa dalawang panukala at umasa kayong ipaglalaban ko ito sa plenaryo hanggang maging batas.

BIDA KA!: Ang isyung internet at ang national broadband plan

Mga bida, isa sa mga itinutulak natin sa Senado ay mapabilis at mapamura ang halaga ng internet sa bansa.

Ilang beses na rin tayong nagsagawa ng pagdinig upang alamin ang pangangailangan upang mangyari ang matagal na nating pangarap.

Isa sa problema na parating lumilitaw sa ating pagdinig ay ang kakulangan ng imprastruktura kaya hindi makaabot ang internet sa malalayong lugar sa bansa.

Isa sa mga tinitingnan nating solusyon ay ang pagbuo ng pamahalaan ng isang national broadband plan upang madagdagan ang mga kasalukuyang imprastruktura na pag-aari ng gobyerno at pribadong sektor.

Ang national broadband plan ay unang ipinangako sa atin ng bagong tatag na Department of Information and Communications Technology (DICT), na siyang nakatutok upang mapaganda ang sitwasyon ng internet sa bansa.

***

Noong nakaraang linggo, inilahad sa atin ng DICT ang inisyal na bahagi ng national broadband plan.

Ayon sa DICT, mangangailangan ng P75 bilyon ang kanilang plano na maisasagawa sa loob ng dalawa hanggang tatlong taon.

Tatlong opsiyon ang tinitingnan ng DICT. Una ay itatayo ng pamahalaan ang karagdagang imprastruktura upang paabutin ang internet sa malalayong lugar. Maaaring iparenta ng pamahalaan ang paggamit ng mga imprastrukturang ito sa mga pribadong telcos.

Ang ikalawang opsiyon ay ang pagsaayos ng imprastruktura at paggawa ng isang broadband network na magkokonekta sa bawat opisina ng gobyerno, at makakapagsigurong may point of access sa bawat munisipalidad.

 

Sa ganitong sitwasyon, kunwari ang cable ng internet ay hanggang city hall lang, mas malapit na ang pagsisimulan ng proyekto upang maikonekta ang mga karatig na barangay. Ang proyekto ay maaaring gawin mismo ng gobyerno, o puwedeng ipaubaya sa pribadong sektor.

Ang ikatlong opsiyon ay magtayo at magpatakbo ng sarili nitong broadband network, na magbibigay ng koneksyon hanggang sa bawat user bilang pangatlong telco ng ating bansa, na mas magastos at mas kumplikado.

Kung susundin ang timetable ng DICT, sa ikalawang bahagi ng 2017 ay kumpleto na ang national broadband plan ng pamahalaan at handa nang ipakita sa ating kumite upang mapag-aralan at mapaglaanan ng pondo.

***

Naniniwala ako na sa tulong ng national broadband plan at ng Philippine Competition Act, malapit na nating makamit ang nais nating mabilis at abot-kayang internet.

Dapat ding maengganyo ang mga dayuhang mamumuhunan na pumasok sa bansa at makipag-partner sa mga Pilipinong kumpanya upang magkaroon ng maraming pagpipiliang telco ang taumbayan.

***

Maliban pa rito, dapat ding bantayan ang pagkuha ng congressional franchise at permit ng mga nais pumasok sa telecommunications industry.

Sa hearing, sinabi ng National Telecommunications Commission na aabutin ng anim na buwan bago makakuha ng permit sa pagtatayo ng pasilidad.

Kaya naman, pinaalala ko sa kanila na isa sa mga pangako ng bagong administrasyon ay ang pagpapabilis ng pagkuha ng permit sa tanggapan ng pamahalaan.

Importanteng hindi maantala ang pagkuha ng franchise at permit upang madagdagan pa ang mga player sa merkado.

Kapag nangyari ito, magkakaroon ng kumpetisyon, gaganda ang kalidad ng kanilang serbisyo sa ating lahat.

Mga bida, kumplikado at magastos sa pera at oras ang mga solusyon sa mahina at mabagal na internet sa bansa.

Subalit kailangang ituloy ang ating pagbantay at pagtrabaho upang maging abot-kaya ang mabilis na internet sa bansa.

BIDA KA!: Bida ang PWDs

Mga bida, isa sa mga isinulong­ natin noong 16th Congress ay ang kapakanan ng Persons with ­Disabi­lities­ (PWDs).

Tumayo tayo bilang co-author ng Republic Act 10754 o ang batas­ na nag-aalis ng VAT sa mga may ­kapansanan.

Maliban sa pag-alis ng VAT, binibigyan din ng batas ng insentibo sa buwis ang sinumang may kamag-anak na PWDs, hanggang sa tinatawag na fourth civil degree.

***

Ngayong 17th Congress, naitalaga man tayo bilang chairman ng Committee on Education at Science and Technology, patuloy pa rin ang ating hangaring bantayan ang kapakanan ng mga kapatid nating PWDs.

Sa huling ulat ng Philippine Statistics Authority, tinatayang nasa 1.5 milyon ang PWDs sa buong bansa.

Kamakailan, naghain tayo ng Senate Bill No. 1249 na ­layong amyendahan ang Republic Act 7277 o ang Magna ­Carta for Disabled Persons upang mabigyan ng dagdag na ­trabaho ang PWDs.

Kapag naisabatas ang panukalang ito, aatasan ang mga ahensiya ng pamahalaan na maglaan ng dalawang porsiyento ng ­kabuuan nilang empleyado para sa PWDs.

Aatasan naman ang mga pribadong kumpanya na kunin ­mula sa PWDs ang isang porsiyento ng kanilang mga empleyado.

Ang panukalang ito ay magbibigay sa ating PWDs ng ­kabuhayan, benepisyo at trabaho tulad ng iba pang kuwalipikadong empleyado at mas malaking papel sa lipunan.

 

Bukod pa rito, lalawak pa ang kaalaman ng publiko ukol sa karapatan ng PWDs.

***

Isinumite rin natin ang Senate Bill No. 356 na nagbibigay ng Philhealth coverage sa ating PWDs.

Binuo natin ang panukala upang mabigyan ng kaukulang serbisyong pangkalusugan ang lahat ng mga nangangailangan sa lipunan, lalo na ang PWDs.

Sa pagbibigay ng Philhealth coverage sa PWDs, naniniwala­ tayo na malapit nang matupad ang hangarin nating matugunan ang lahat ng pangangailangan ng mahihirap na Pilipino.

Sa panukala, aamyendahan ang Republic Act 7277 o ang “Magna Carta for Persons with Disability” upang maidagdag ang PWDs sa mga sakop ng Philhealth coverage.

***

May mga panukala rin tayo para sa mga kababayan nating­ may problema sa pandinig  ang Senate Bill No. 966 at ­Senate Bill No. 967.

Sa Senate Bill No. 966 o Filipino Sign Language Act, isinusulong nating maideklara ang Filipino Sign Language (FSL) ­bilang pambansang sign language ng mga kababayan nating may diperensiya sa pandinig.

Kapag naisabatas, ang FSL ay magsisilbing opisyal na ­wikang gagamitin ng pamahalaan sa lahat ng transaksyon sa mga kababayan nating may diperensiya sa pandinig. Itatakda rin ng panukala na gamitin ang FSL sa mga paaralan, trabaho at sa broadcast media.

Ang FSL din ang gagamiting opisyal na wika para sa mga kapatid nating may suliranin sa pandinig sa lahat ng public hearing at iba pang transaksyon sa mga hukuman, quasi-judicial agencies at iba pang uri ng hukuman.

Nagbago man tayo ng komite, tuloy pa rin ang ating pagtatrabaho para maisulong ang kapakanan at karapatan ng mga kapatid nating PWDs.

BIDA KA!: Itigil na ang ‘no permit, no exam’ policy

Mga bida, isa sa madalas ireklamo ng mga magulang at estudyante ay ang tinatawag na “no permit, no exam” policy na ipinatutupad ng ilang paaralan.

Sa ganitong sistema, pinagbabawalan ng paaralan ang isang estudyante na kumuha ng pagsusulit kung walang permit dahil hindi bayad sa tuition fee o iba pang bayarin.

Isa sa mga estudyanteng ­nakaranas nito ay lumapit sa ating tanggapan upang iparating ang kanyang hinaing.

Ayon sa estudyante, nakahanda na ang pambayad niya sa tuition ngunit nagkaroon ng biglang emergency ang kanyang pamilya at nagamit ang pera.

Sa kabila ng pangakong babayaran ang tuition sa takdang panahon, hindi pa rin pinakuha ng pagsusulit ang estudyante bunsod ng kawalan ng permit.

Resulta, na-delay ang computation ng grade ng estudyante. Nakumpleto lang ito nang makapag-special exam siya matapos bayaran ang utang.

***

Matutuldukan na ang ganitong patakaran kapag naisabatas ang inihain kong Senate Bill No. 1235, na layong gawing iligal para sa anumang eskuwelahan na pigilan ang estudyante na makapag-exam dahil sa hindi nabayarang tuition fee at iba pang bayarin.

Ang aking paniwala, bakit kailangang pigilan ang isang estudyante na makakuha ng exam dahil sa utang kung posibleng bayaran ito ng kanyang pamilya sa malapit na hinaharap.

Kapag naisabatas ito, hindi na maaaring pagbawalan ng mga paaralan na makakuha ng pagsusulit ang mga estudyanteng hindi bayad ang tuition at iba pang bayarin o bigyan sila ng hiwalay na schedule ng exam na iba sa kabuuan ng mga estudyante.

Sa panukala, hindi na rin puwedeng obligahin ng paaralan ang isang estudyante na kumuha ng special permit para makakuha ng exam mula sa mga opisyal ng eskuwelahan bago ang pagsusulit.

Sakop ng panukala ang pribadong elementary schools, pribadong high schools, public at private post-secondary technical-vocational institutes at pampubliko at pribadong Higher Education Institutions (HEIs), kabilang ang local colleges at universities.

***

Pagmumultahin ng P20,000 hanggang P50,000 ang opisyal o empleyado ng paaralan na lalabag sa kautusan.

Saklaw nito ang deans, coordinators, advisers, professors, instructors, principals, teachers at iba pang indibidwal na mapatutunayang lumabag dito.

Bilang proteksiyon sa mga paaralan, kailangang magbigay ang magulang o legal guardian ng estudyante ng promissory note, na naka-address sa paaralan, kung saan nakasaad ang halaga at petsa ng bayad.

***

Mahalagang matiyak natin na hindi maaantala at maaapek­tuhan ng anumang utang ang pag-aaral ng estudyante.

Naniniwala tayo na sa tulong ng edukasyon, mas malaki ang pagkakataon ng mga Pilipino na umasenso.

Mangyayari lang ito kung protektado ang kapakanan ng ating mga estudyante para tulungan silang makatapos sa pag-aaral.

Scroll to top